ارتباطات مرموز کرونا و سکته مغزی

در پاسخ به این که کرونا ویروس چگونه باعث ایجاد سکته مغزی در افراد مبتلا می شود؟ قبل از هر چیزی باید در مورد ساز و کار سیستم ایمنی در مقابل عفونت های شدید را توضیح دهیم. سیستم ایمنی ما همیشه در حال گشت و گذار جهت یافتن عوامل خارجی از جمله عفونت ها می باشد. با یافتن یک عامل خارجی بدن سریعا تلاش می کند که آن را از بین ببرد. گاهی جهت از بین عامل خارجی بدن باید بیشتر تلاش کند که ممکن است متابولیت های حاصل از سیستم ایمنی بدن در مقابل یک عفونت شدید بر خود بدن نیز آسیب زا باشد.

ایجاد لخته و خطر سکته مغزی

یکی از این موارد لخته می باشد. در واقع وقتی در بدن ما یک واکنشِ ایمنیِ شدید اتفاق می‌افتد، بدن به صورت تدافعی، وضعیتی ایجاد می‌کند که بر اساس آن، فعالیت پلاکت‌ها و ارگان‌هایی را که می‌خواهند جلوی خونریزی را بگیرند، زیاد می‌کند. وقتی این مکانیسم از کنترلِ بدن خارج شود، در واقع بدن از آن طرف بوم سقوط می ‌کند و باعث ایجاد لخته خواهد شد. با ایجاد این لخته، فرد سکته می‌کند، در ‌حالی‌ که ممکن است وی هیچ بیماری زمینه ‌ای نیز نداشته باشد و با یک سکته‌ حاد مراجعه کند.

چسبندگی سلولی در خون

عامل دیگری که محققان عامل سکته مغزی در اثر کرونا را به شرح داده این است که این ویروس باعث چسبندگی خون می‌شود که شرایط بروز لخته شدن خون را آسانتر و در نتیجه موجب بروز سکته مغزی می شود. گیرنده ویروس کووید ۱۹ پروتئینی به نام ACE۲ می باشد که بر سطح همه سلول های بدن به ویژه ریه وجود دارد. اما تعداد این گیرنده ها در سلول های مغز کم است ولی با این وجود این ویروس با گیرنده می تواند خود را به سطح سلول های مغزی بچسباند و وارد این سلول ها شود.

اثرات مستقیم و غیر مستقیم کووید19 روی سکته مغزی

به دلیل ترس از ابتلا به کرونا بسیاری از بیمارانی که دچار علایم سکته مغزی هستند توسط خانواده‌ها به بیمارستان ارجاع داده نمی‌شوند. بنابراین احتمال از دست رفتن زمان طلایی درمان سکته مغزی وجود دارد و این مسئله می‌تواند عواقب جبران ناپذیری را برای بیماران به همراه داشته باشد. در واقع این موضوع تاثیر غیرمستقیم کرونا بر سکته مغزی است.

بر اساس برخی از تحقیقات انجام گرفته در سراسر جهان، کرونا می‌تواند سبب افزایش غلظت خون و احتمال لخته سازی در رگ های بدن شود و به عبارتی خطر حوادث عروقی را چه قلبی و چه مغزی افزایش دهد که این مسئله تاثیر مستقیم ویروس کووید ۱۹ بر سکته مغزی است.

بر همین اساس برای پیشگیری از بروز سکته مغزی در بیماران مبتلا به کرونا در صورتی که ویروس کووید ۱۹ سبب التهاب زیادی در بدن شده باشد، داروهای ضد لخته توسط پزشکان برای بیمار تجویز می‌شود .برطبق مطالعات  صورت گرفته، کروناویروس می تواند ازطریق ACE2هم وارد بافت عصبی شودوعلائم عصبی بدهد.

کووید ۱۹ به دلیل جهش‌هایی که داشته، علائم متفاوتی را در افراد مختلف از خود بروز داده است. هرچند در بیماران کرونایی شیوع تظاهرات عصبی کمتر از عوارض تنفسی است اما تظاهرات عصبی از جمله سکته مغزی در سیر بیماری یا به عنوان یکی از عوارض بیماری کرونا می تواند، بروز کند.

آیا سکته مغزی در اثر کرونا با سایر انواع آن متفاوت است؟

گفتیم سکته مغزی در اثر کرونا ویروس به علت به وجود آمدن لخته های خونی می باشد که ممکن است عامل آن سیستم ایمنی برای به دام انداختن ویروس در این تله های فیبرینی باشد یا این که علت آن این باشد که ویروس کرونا باعث چسبندگی خون می‌شود که شرایط بروز لخته شدن خون را آسانتر و در نتیجه موجب بروز سکته مغزی می شود. ولی به هر دلیلی این لخته های خونی به وجود آیند با گردش خون وارد مغز و قلب می شوند و در آن جا باعث سکته می شوند. اما نکته جالب توجه در این مورد این است که مطالعات متعدد نشان داده اند که سکته‌ های مغزی ناشی از کووید- ۱۹ تقریبا دو برابر کشنده تر از سکته‌ های مغزی معمولی است!

همچنین نیمی از افرادی که به دلیل کرونا دچار سکته مغزی شده‌اند زیر ۵۰ سال بوده‌اند؛ علت سکته، اختلال انعقادی یا آسیب به عروق است که در نتیجه ویروس ایجاد می‌شود؛ برای افرادی که سکته می‌کنند به موازات درمان کرونا، درمان سکته مغزی نیز انجام می‌شود که خوشبختانه اکثر این افراد بهبود یافته‌اند. یکی دیگر از نکات حایز اهمیت در مورد این ویروس این است که نتایج هنوز نشان می‌دهد که ویروس در مغز کشنده‌تر از عفونت تنفسی است.

آمارهای مرگ و میر سکته مغزی در کرونا

محققان کالج آلبرت انیشتین نیویورک در این مطالعه به بررسی داده‌های مربوط به ۴۷۱۱ بیمار کرونایی که در بیمارستان بستری شده بودند پرداختند.

از بین این بیماران، ۵۸۱ نفر (۱۲ درصد) مبتلا به مشکلات نورولوژیکی جدی بودند. این افراد با ۱۷۴۳ بیمار کرونایی فاقد مشکلات عصبی که در طول همان دوره در بیمارستان بستری شده بودند مقایسه شدند.

«دیوید آلتشول»، دکتر بخش جراحی عروق مغز و اعصاب، در این باره می‌گوید: «این مطالعه برای اولین بار نشان می‌دهد که وجود علائم عصبی، به ویژه سکته مغزی و گیجی یا تغییر در نحوه فکر کردن، ممکن است نشان دهنده سیر جدی تری از بیماری باشد، حتی اگر مشکلات ریوی شدید نباشد. بیمارستان‌ها می‌توانند از این آگاهی برای اولویت بندی در درمان استفاده کنند و امیدواریم جان افراد بیشتری نجات یابد.»

در میان افرادی که تحت تصویربرداری مغز قرار گرفتند، ۵۵ نفر مبتلا به سکته مغزی و ۲۵۸ نفر دچار سردرگمی یا تغییر قدرت فکری تشخیص داده شدند.

محققان مشاهده کردند افراد مبتلا به سکته مغزی در مقایسه با گروه کنترل، دو برابر بیشتر با احتمال مرگ روبرو بودند. در افراد مبتلا به سردرگمی و آشفتگی فکری، میزان مرگ و میر ۴۰ درصد در مقایسه با ۳۳ درصد برای گروه کنترل بود.

بیش از نیمی از بیماران سکته مغزی در این مطالعه دارای فشارخون بالا یا سایر عوامل زمینه ساز سکته مغزی نبودند.

به گفته دکتر آلتشول، «نتایج این مطالعات همسو با سایر مطالعات نشان می‌دهد که ابتلاء به عفونت ناشی از کرونا، به خودی خود یک عامل خطر برای سکته مغزی است.»

بنابرین با رعایت پروتکل های بهداشتی مربوط به کرونا و رعایت چند نکته ساده می توان از احتمال خطرات جدی ناشی از آن مثل سکته مغزی بسیار کاهش داد.

جهت شروع درمان و توانبخشی بیمارتان با ما تماس بگیرید: 02153247000